مدیران صنعتی در سراسر جهان توانسته‌اند به کمک نوآوری و فناوری به جذب بیشتر مشتریان خود و همچنین بهینه‌سازی خطوط تولیدی و افزاش زنجیره ارزش کمک کنند.

در میان تمامی شاخص‌های صنعتی و تولیدی، مدیریت صنعتی را می‌توان یکی از تاثیرگذارترین شاخص‌های رشد صنایع نامید. مدیریت صنعتی بخشی از مدیریت است که در ۳ شاخه فنی، مالی و رفتاری به تربیت مدیران و نیروی انسانی در سازمان‌های صنعتی می‌پردازد. در این سبک از مدیریت نحوه قرارگیری ماشین‌آلات به منظور افزایش بهره‌وری، نحوه چیدمان نیروی انسانی در کارگاه‌ها و چالش‌های کارگری مهم‌ترین مباحث مدیریت صنعتی به‌شمار می‌آید.

در تعریف انواع مدیریت و به‌ویژه مدیریت صنعتی ۳ سبک مدنظر قرار گرفته است. نخست مدیریت امریکایی است که مهم‌ترین ویژگی آن تکیه بر افق‌های کوتاه‌مدت و سوددهی است، نوع دوم مدیریت به سبک ژاپنی است که با در نظر گرفتن افق‌های بلندمدت و تاکید بر کار گروهی در جهان شناخته شده و در نهایت مدیریت صنعتی ژاپنی که با فرهنگ امریکایی همگام شده و معایب دو سبک قبلی را از میان برده است.

مدیریت کارخانه، بخشی از مدیریت صنعتی

با توجه به اینکه مدیریت کارخانه بخشی از مدیریت صنعتی شمرده می‌شود، اهمیت نوآوری در این سبک از مدیریت بیش از پیش پررنگ می‌شود به طوری که به نظر می‌رسد استفاده از علم و فناوری در این سبک از مدیریت به عاملی برای موفقیت صنایع مختلف تبدیل شده است. مدیران صنعتی در سراسر جهان توانسته‌اند به کمک نوآوری و فناوری به جذب بیشتر مشتریان خود و نیز بهینه‌سازی خطوط تولیدی و افزایش زنجیره ارزش کمک کنند. به‌طور طبیعی صنایع تولیدی همواره نیازمند توسعه محصولات تازه هستند و توسعه محصولات یا از طریق تغییر خطوط تولیدی یا استفاده از برون‌سپاری به‌دست می‌آید. اتخاذ چنین تصمیماتی به سیاست‌های مدیریتی در صنایع وابسته است و می‌تواند به راهی برای کاهش هزینه‌های سربار تولیدی تبدیل و در ادامه نیز به کاهش زمان تولید منجر شود.

برای نمونه «جنرال‌موتورز» به‌عنوان یکی از بزرگترین صنایع جهان در سیاست‌های مدیریتی خود، تحقیق و توسعه را مد نظر قرار داد تا با تکیه بر آن بتواند در افزایش بهره‌وری و سود خود موثر باشد. ایجاد آزمایشگاه‌هایی برای پژوهش بر سیستم‌های تازه و نوآورانه تولیدی یکی از راهکارهای مدیران صنعتی این مجموعه بود که با تکیه بر آن توانستند بازده سرمایه‌گذاری خود را به حداکثر برسانند. این شرکت امریکایی همکاری با موسسات پژوهشی دانشگاهی را راهکاری برای سرعت بخشیدن به این روند دانسته و از این طریق به‌دنبال تصمیم‌گیری و مدل‌سازی‌های تازه در توسعه است و آزمایشگاه‌های خود را علاوه بر امریکا در هند، چین و آلمان نیز گسترش داده است.

پس از بهبود خطوط تولیدی و افزایش بهره‌وری، مهم‌ترین شاخص در مدیریت صنعتی تجارت و تسلط بر بازارهای داخلی و بین‌المللی است که می‌تواند تضمینی برای فنا یا بقای صنعت مورد نظر باشد. مدیریت صنعتی در جوامع مختلف می‌تواند از جنبه‌های متفاوت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مورد بحث و بررسی قرار گیرد که درنهایت به رشد صنعتی منجر شده و توسعه آینده را نیز تحت شعاع قرار خواهد داد.

انواع مدیریت صنعتی

در میان تمام سبک‌های مدیریت صنعتی در جهان، سبک مدیریت ژاپنی بیش از همه شهرت یافته است. مهم‌ترین ویژگی مدیریت صنعتی در سبک ژاپنی توجه به کیفیت و مدیریت کیفیت جامع است. ژاپن با هدف تحول در نظام مدیریت صنعتی خود نظام «پنج اس» را پایه‌گذاری کرد «پنج‌اس» در واقع به معنای ساماندهی(seiri)، پاکیزه‌سازی(seition)، نظم و ترتیب(seiso)، استانداردسازی(sekitsu) و انضباط(shitsuke) است و مدیران ژاپنی با تکیه بر آن واحدهای صنعتی و خدماتی خود را متحول ساختند. هرچند به‌طور کلی هدف نهایی«پنج اس» پیشگیری از اتلاف است اما اجرای این شیوه نتایجی همچون پیشگیری از حوادث در محل کار، کاهش وقفه‌های کاری و افزایش بهره‌وری صنعتی را به دنبال داشت.

ژاپن به‌عنوان یکی از پیشگامان مدیریت صنعتی در جهان در تعریف مدیران صنعتی موفق این‌چنین بیان می‌کند که مدیر باید علاوه بر نقش مدیریتی خود همزمان در ۴ نقش سرمایه‌گذار، مشتری، مربی و شریک تجاری نیز ظاهر شود. مدیر صنعتی در نقش سرمایه‌گذار باید پیش از هرچیز به بازگشت سرمایه فکر کند، از سوی دیگر مدیر صنعتی در نقش مشتری نیازمند اهمیت دادن به کیفیت محصول در کنار هزینه مصرفی آن است. در کنار این دو نقش مدیر به عنوان مربی باید در بخش‌هایی به آموزش نیروی انسانی و مدیریت آنان اهمیت داده و همزمان به پیشرفت پروژه نیز توجه ویژه‌ای داشته باشد.

در میان نمونه‌های موفق مدیران صنعتی جهان می‌توان به مدیرعامل «مایکروسافت» اشاره کرد که توانسته است عنوان پردرآمدترین مدیر صنعت فناوری جهان را از آن خود سازد. ساتیا نادلا با سیاست‌های مدیریتی خود توانست مجموع سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در این شرکت را در سال ۲۰۱۴ میلادی به ۲۴ درصد افزایش دهد و به درآمد ۸۷ میلیارد دلاری دست

یابد.

مدیران صنعتی، کارآفرینان صنعتی

از سوی دیگر بخش عمده‌ای از مدیریت صنعتی در مباحث کارآفرینی تعریف می‌شود. بسیاری از مدیران صنعتی به‌دنبال آفرینش افکار تازه دست به ایجاد کارگاه‌های صنعتی می‌زنند. برخلاف افکار عمومی رایج، مدیران صنعتی برجسته جهان در قالب کارآفرینان جهان به سرمایه‌گذاری در شهرهایی مانند بنگلور، سیدنی، تونس، قاهره و لندن علاقه‌مند هستند. بنگلور در هند به‌دلیل موقعیت طلایی بازارهای این کشور و تعداد نیروی انسانی ماهر و ارزان توانسته است به مهد مدیران کارآفرین تبدیل شود. از سوی دیگر مالیات پایین ثبت شرکت‌های تولیدی باعث شده تا این شهر به مقصد نهایی بسیاری از کارآفرینان تبدیل شود. سیدنی نیز به‌عنوان شهری کارآفرین که به‌دلیل اکوسیستم اقتصادی و تجاری زمینه رشد سریع صنایع کوچک را فراهم می‌کند توانسته نظر کارآفرینان و مدیران بسیاری را به سوی خود جلب کند. دولت استرالیا به جای در نظرگرفتن معافیت‌های مالیاتی، سیاست تخفیف ۴۵درصدی برای پروژه‌هایی که به تحقیق و توسعه اهمیت می‌دهند را در نظر گرفته و توانسته است از این راه جذابیت‌های سرمایه‌گذاری خود را افزایش دهد. بنابر این گزارش و با توجه به اهمیت مدیریت صنعتی در رشد صنایع مختلف و جدا از انواع سبک‌های مدیریتی شناخته‌شده، مدیران صنایع جهان باید به شاخص نوآوری در رشد صنایع خود بیش از پیش اهمیت دهند تا بتوانند با سرعت بیشتری در دنیای رقابتی امروزه ظاهر شوند.

تدوین و ترجمه: سارا رشادی‌زاده

منابع:

Incrementalinnovation

Iveybusinessjournal